ایجاد فضای نسبی بازتر برای تهران در راستای فروش آزادانه‌تر نفت از سوی دولت بایدن و چراغ سبز واشنگتن به پکن، دهلی نو و ... برای خرید نفت از ایران در کنار تاثیرات جنگ اوکراین بر سیر صعودی بهای انرژی در جهان و مهم‌تر از آن نیاز اروپا و آمریکا به کشورهای تولید کننده نفتی برای پر کردن خلأ انرژی روسیه، جمهوری اسلامی را به این باور رساند که نیازی به احیای برجام و لغو تحریم ها نیست. زیرا در شرایط کنونی با افزایش کمی میزان فروش نفت با قیمت‌هایی بالاتر از ۱۰۵ دلار که می‌تواند کسری یک‌میلیون بشکه فروش روزانه را پوشش دهد دیگر نباید به سمت حصول توافق در وین رفت؛ نگاهی که از سوی طیف رادیکال ضدبرجامی و رسانه‌های متبوع به صراحت مطرح شد.

در عین حال سناریوی دیگری که آن روی سوء‌محاسبه ایران را نشان می‌دهد امتیازگیری حداکثری از فضای بعد از جنگ اوکراین بود. تهران این تصور را داشته و دارد که در وضعیت فعلی که تقابل آمریکا و اروپا با روسیه در جنگ اوکراین به اوج رسیده است، غرب به توافق هسته‌ای با ایران برای بلااثر کردن اهرم فشار کرملین در مذاکرات وین نیاز بیشتری دارد، پس می‌توان به سمت امتیاز حداکثری با محوریت خروج سپاه از لیست گروه‌های تروریستی رفت؛ موضعی که درست بعد از جنگ اوکراین از سوی تهران مطرح شد، غافل از اینکه با وجود اهمیت پایان دادن به نگرانی‌ها در خصوص پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران ذیل حصول توافق، اما واشنگتن به هر قیمتی حاضر به احیای برجام نیست.

در این بین سه اتفاق و اقدام واشنگتن گویای آن است که دولت بایدن به دلایل متعدد به خصوص تداوم سوء‌محاسبه‌های تهران خواهان بستن فضای باز اعتمادسازی با طرف ایرانی است.

از تصمیم قاطع برای ماندن سپاه در لیست گروه‌های تروریستی تا توقیف و مصادره محموله نفتی ایران با فشار به آتن و مهمتر از همه اعمال تحریم‌های جدید علیه ۲۰ فرد و شرکت با تابعیت‌ کشورهای مختلف به‌واسطه همکاری با سپاه و فروش نفت جمهوری اسلامی نشان می‌دهد که بایدن حتی جدی‌تر از ترامپ پیچ شیر تحریم‌ها را سفت‌تر کرده است.

رجعت بایدن به سیاست توقیف محموله‌های نفتی و نیز به صفر رساندن فروش نفت ایران گواه آن است که ایران دیگر دست بازی برای فروش نفت ندارد. حال باید دید با تغییر فضای کنونی سوء‌محاسبه‌های تهران هم پایان خواهد یافت یا خیر؟»

این تحلیل نیابتی در حالی در روزنامه شرق منتشر شد که اولاً برخی اعضای این روزنامه در طول سال‌های اخیر از کشور گریخته و رسماً در خدمت رسانه‌های ضد ایرانی درآمده و یا با گروهک‌های برانداز مقیم خارج کشور همکاری می‌کنند. ثانیاً روزنامه شرق در موضع بزک‌کردن آمریکا و قابل اعتماد بودن شیطان بزرگ، از متهمان اصلی این خیانت است و تیتر معروف آن (امضای کری تضمین است) به تنهایی برای بازخواست مدیریت آن کفایت می‌کند. ضمن این‌که مدیر این روزنامه به اغراق و دروغ برای جاانداختن برجام در سال ۹۴ اعتراف کرده است.

اما درباره تحلیل منتشره گفتنی است: اولاً برخلاف ادعای این روزنامه آمریکا هرگز در دولت بایدن، تحریم‌های نفتی ایران را سبک نکرد، بلکه آمریکا در یک سال اخیر، تحریم‌های نفتی ایران را دوبار تمدید کرده و حال آن که این تحریم‌ها با اصل برجام مغایر بوده است. در واقع با کنار رفتن دولت غربگرا و روی کارآمدن دولت انقلابی، اهتمام مضاعفی برای افزایش فروش نفت ایران پای کارآمد و توانست فروش نفت را از ۵۰۰ هزار بشکه به ۱/۵ میلیون بشکه برساند. نکته جالب این که اگر برجام در پایین آمدن قیمت نفت تأثیر به‌سزایی داشت، قیمت بدون برجام افزایش چشمگیری پیدا کرده و آمریکا در اثر بحران اوکراین و انفجار مجدد قیمت، ناتوان از تشدید تحریم‌ها بوده است.

ثانیاً موضوع حذف سپاه از فهرست گروه‌های تروریستی با وجود اهمیت آن، فرع بر مطالبه اصلی ایران است و آمریکا برای کتمان گردن‌کشی خود القا می‌کند که گیر مذاکرات، ‌تحریم سپاه است. و حال آن که آمریکا برای تأمین اعتماد از دست رفته ایران در برجام، باید تحریم‌های اصلی را که مانع انتفاع ایران از برجام بوده، لغو کند و ضمناً تضمین معتبر ارائه دهد که عهدشکنی قبلی تکرار نمی‌شود.

ثالثاً تحریم اتباع و نهادهای ایرانی مختص یکی دو هفته اخیر نیست و در تمام دوره یک ساله دولت بایدن ادامه داشته، همچنان که به شکلی دیگر در دولت اوباما (پس از برجام) در قالب تحریم‌های ویزا و سیسادا و آیسا تکرار شد.

رابعاً خبط آمریکا در واداشتن یونان به توقیف نفتکش ایران، با تودهنی بی‌سابقه ایران در توقیف دو نفتکش که محموله یکی از آنها متعلق به آمریکاست، تودهنی تحقیرآمیزی را متوجه آمریکا کرد و این ضربه چنان دردناک و تحقیرآمیز بود که دولتمردان همیشه هوچی آمریکایی ترجیح دادند به روی خود نیاورند که ایران در ازای توقیف یک نفتکش، دو نفتکش را توقیف کرده است.